Văn hóa trà đạo Nhật Bản

Trà đạo hay Zen tea là một nét văn hóa độc đáo đã được hình thành từ rất lâu đời tại Nhật Bản, đây là một nghệ thuật không chỉ là thưởng thức trà mà nó còn ẩn chứa và lồng ghép cả nghệ thuật sống trong việc thưởng thức 1 tách trà.  
Nguồn gốc trà đạo của Nhật bản theo ghi chép thì được bắt nguồn từ một vị thiền sư Esai (1141 - 1215 ) sau khi qua Trung quốc tham vấn đạo trở về, ông có mang về theo một số hạt trà từ Trung quốc và về trồng trong sân chùa tại Kyoto Nhật Bản. Bằng việc kết hợp với nhiều thú vui khi thưởng thức một chén trà, vị thiền sư này đã viết một cuốn sách với tựa đề " Khiết Trà Dưỡng Sinh Ký " - (Kissa Yojoki).
   
Và cũng từ đó, với sự cải tiến liên tục không ngừng nghỉ kết hợp với những giáo lý Phật giáo để nâng cao nghệ thuật thưởng thức trà, người Nhật đã dần đưa việc uống trà trở thành một nét văn hóa đặc trưng và độc đáo của chính dân tộc mình, đó chính là Trà Đạo ( Chado ). Và, Trà Đạo với hình thức tỉ mỉ, chi tiết từ việc chuẩn bi, rồi pha một ấm trà, cho đến việc thưởng thức tách trà, nó đã trở thành một phương tiện hữu hiệu giúp cho tâm của mỗi người được an trú ở từng giây từng phút hiện tại, hay trong thiền thì đây chính là phần Định tâm, một phần quan trọng để đạt đến Tuệ giác trong thiền.  Bằng việc giúp tâm hồn thư thái, luôn ý thức về từng hành động trong phút giây hiện tại, đồng thời được hòa mình với thiên nhiên, với từng tách trà, tâm hồn mỗi người khi được trải mình với Trà Đạo sẽ được an lành, gột rửa và sống hài hòa, thánh thiện hơn với bản thân mình, với mọi người và với thiên nhiên.  
Tinh thần của Trà Đạo được thể hiện qua 4 chữ : Hòa - Kính - Thanh - Tịnh  Mặc dù không thể diễn tả hết được ý nghĩa của 4 chữ trên bằng ngôn từ, nhưng về mặt giải thích, chúng ta có thể hiểu như sau: Hòa có thể được hiểu như sự hài hòa giữa Trà Nhân và Trà Thất, giữa những Trà Nhân với nhau, và giữa Trà Nhân với những dụng cụ pha trà. Nó như một sợi dây tạo một mối giây liên kết khăng khít về những hiện hữu tại giây phút hiện tại. Chữ Kính, chứ kính này ngoài mặt chữ là sự tôn kính, kính trọng, hay tôn trọng những Trà Nhân, những sự vật hiện hữu tại giây phút trong hiện tại xung quanh, mà nó còn thể hiện một sự trân trọng, biết ơn. Một nghệ thuật sống của sự khiêm nhường, giảm cái tôi và ngã chấp. Để từ đó, chữ Thanh sẽ được thể hiện rõ hơn. Chữ Thanh là sự thanh khiết, khiết tịnh trong tâm, một cái thâm thánh thiện, hài hòa, khiêm nhường. Và khi Hòa - Kính - Thanh đều đạt được đến một mức độ nhất định thì chữ Tịnh sẽ xuất hiện.  Tịnh ở đây chỉ còn là mặt kết quả, khi tâm hoàn toàn được an trú tại giây phút hiện tại, con người sẽ ý thức được từng cử chỉ, từng hành động, từng lời nói và mọi sự vật xung quanh. Không còn quá khứ, không tương lai, mọi sự chỉ trong giây phút này, tại đây và ngay bây giờ.
Con người sẽ đạt đến một trạng thái cao về mặt tinh thần và tâm linh. Một sự an lạc và hạnh phúc thưc sự. Và bốn chữ Hòa - Kính - Thanh - Tịnh như là một thước đo của mỗi Trà Nhân để có thể biết được mình đang ở đâu trên con đường Trà Đạo.  Chính những giá trị vô cùng độc đáo, nhưng đầy giá trị về nhân văn, Trà đạo không chỉ trở thành một nét văn hóa độc đáo của đất nước Nhật Bản, mà nó còn thể hiện một nét văn hóa đầy tính nhân văn ở cấp độ cao của đất nước này.  
Xem thêm tại đây